Dưỡng chất nuôi nơron

Tế bào thần kinh (nơron) là đơn vị chức năng cơ bản của hệ thần kinh, nơi thực hiện các quá trình tư duy của con người. Do đó, số lượng và chất lượng của tế bào não (nơron) có thể xem là yếu tố nền tảng của trí thông minh.

Điều đặc biệt đáng lưu ý là các nơron chỉ sinh ra một lần cho đến chết và hầu như không tái tạo như các tế bào thông thường khác. Nếu quá trình mang thai có khiếm khuyết gì sẽ ảnh hưởng đến số lượng lẫn chất lượng của các nơron và thường để lại di chứng nặng nề về sự phát triển trí tuệ của đứa trẻ sau này.

Nơron được cấu tạo chủ yếu từ các nguyên liệu: protein, lipid và nhiều chất dinh dưỡng khác như: kali, natri, kẽm,… và nguồn năng lượng lấy từ đường glucoz, cũng là nguồn năng lượng độc nhất trong các nơron thuộc hệ thần kinh trung ương.

Sự xuất hiện của trí nhớ gắn liền với sự tổng hợp các loại protein mới giữ ở những tế bào nhất định của chất xám từ phần thân của các nơron vùng võ não.

Như vậy để cung cấp nguyên liệu cho việc xây dựng và phát triển các nơron, trước tiên, người ta quan tâm đến việc cung cấp đầy đủ protein để có đủ các acid amin cần thiết như: tryptophan, lysin, methionin, taurin. Kế đến là cung cấp đầy đủ lipid, nhất là các acid béo tái tạo màng tế bào thần kinh như: DHA, acid arachidonic, acid béo omega-3 có trong sữa mẹ, cá hồi, cá ngừ, cá basa…

Dưỡng chất tăng trí nhớ

Khi não trưởng thành, có thể sử dụng các nhóm thực phẩm có thể giúp làm tăng trí nhớ như: colin có trong lòng đỏ trứng, lycopen có trong cà chua, tôm. Các chất dinh dưỡng chống oxy hóa như beta-caroten có trong: gấc, cà rốt, đu đủ; vitamin E trong giá, hạt nẩy mầm; kẽm có nhiều trong hải sản, thịt bò, trứng; selen trong cam, chanh, cà chua và rau quả tươi. Các chất chống oxy hóa sẽ ngăn chặn sự thoái hóa tế bào nói chung, trong đó có nơron.

Trên thực tế, có nhiều chất dinh dưỡng cùng tham gia vào cấu trúc và thực hiện các chức năng của nơron, nên việc xác định cụ thể một chất dinh dưỡng nào đó làm tăng chỉ số thông minh chỉ mang tính tương đối. Ví dụ, tuy không tham gia trực tiếp cấu trúc nơron nhưng sự thiếu hụt iod dẫn đến thiếu hụt hormon giáp do suy giáp ở trẻ con sẽ gây đần độn, thiếu sắt gây ra thiếu oxy não do thiếu máu làm giảm trí nhớ, và thiếu kẽm có thể gây giảm nhận thức, hay quên…

Do vậy, cần cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng cần thiết bằng các nguồn thực phẩm đa dạng và phong phú, để cơ thể phát triển một cách thích hợp và hài hòa ngay trong thời kỳ sớm nhất của bào thai. Ngoài ra, giấc ngủ, vận động, học tập rèn luyện và tác động tích cực của môi trường sống, cũng có một vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển trí thông minh của con người.

TS.BS. Nguyễn Thanh Danh
Theo suckhoe360.com