Cho con đi học
tiếng Anh đã trở thành nhu cầu tất yếu của các bậc phụ huynh hiện nay.
Nhiều gia đình cho con học ngoại ngữ từ rất sớm. Vấn đề làm đau đầu, và
làm mất không ít thời gian của đa số phụ huynh là nên cho con học ngoại
ngữ ở độ tuổi nào ?
Theo các nhà
nghiên cứu khoa học, tuổi càng nhỏ, khả năng tiếp thu ngôn ngữ của các
em càng tốt, có thể bắt đầu ngay từ lứa tuổi thiếu nhi, từ 5 - 7 tuổi. Ở
lứa tuổi này, bộ não của trẻ em chưa chứa nhiều thông tin, nên việc
tiếp thu những kiến thức mới của các em diễn ra rất nhanh, dễ rèn luyện
cách phát âm chuẩn ngay từ đầu với giáo viên nước ngoài nói tiếng bản
ngữ. Học tiếng Anh càng sớm thì khả năng phát triển như tiếng mẹ đẻ của
trẻ nhỏ càng cao. Tuy nhiên, việc học ngoại ngữ của trẻ nhỏ có hiệu quả
hay không còn tùy thuộc vào điều kiện thích hợp: chương trình học và
phương pháp giảng dạy, cũng như cường độ học phải đảm bảo tính liên tục
và chuyển tiếp.
Phương pháp giảng dạy hiện nay được xem hiệu quả
nhất được gọi là "immersion language teaching" với nguyên tắc chính là
đưa trẻ nhỏ vào môi trường ngôn ngữ và dạy nội dung qua ngôn ngữ đó
truyền tải, để các em học ngôn ngữ như là một công cụ giao tiếp. Hơn nữa
cần tạo điều kiện cho các em có môi trường chơi để học, để các em được
"thấm" một cách tự nhiên.
Cách dạy này với 2 nguyên tắc chính:
+ 1. Đưa trẻ vào môi trường ngôn ngữ đó và để trẻ sẽ tự xoay xở;
+ 2. Dạy nội dung qua ngôn ngữ, tức là cái focus không phải ở ngôn ngữ mà là ở nội dung mà ngôn ngữ đó truyền tải.
Học
sinh ta ngày xưa học ngoại ngữ trong trường học chắc đều nhớ là bao giờ
cũng có mẫu câu, phải thuộc cái mẫu câu đó rồi sau đó thì biết là dùng
trong trường hợp nào, đúng không? Chúng ta toàn học theo cách đó, và bây
giờ trong các trường người ta vẫn dạy cách đó, nên trẻ con học hết cấp
III rồi vẫn chẳng thốt lên được một câu để giao tiếp tiếng Anh với người
nước ngoài.
Với cách dạy immersion language teaching, trẻ con sẽ
được giới thiệu với topic, học xung quanh topic đó một cách tự nhiên và
ngôn ngữ thì tự nó thấm vào một cách tự nhiên. Nôm na nó là như thế,
nên chúng nó không phải băn khoăn là à, bây giờ thế này thì phải nói thế
nào nhỉ, như người lớn chúng ta học ngoại ngữ vẫn thường phải thế.
Lời khuyên:
Vì
vậy, khi chọn chỗ học ngoại ngữ cho con mà các bố mẹ thấy cô giáo dạy
kiểu như là: Apple là quả táo, các con nhớ chưa, thì xin bố mẹ hãy tránh
ra xa, các con sẽ có một đống từ lộn xộn trong đầu và có thể biểu diễn
được cho bố mẹ biết là apple là quả táo, banana là chuối nhưng vô hình
chung là khả năng ngôn ngữ của các con đang bị kìm hãm đấy, sẽ giải
thích rõ hơn vấn đề này sau.
Các nguyên tắc học ngoại ngữ chính:
1. Học càng sớm càng tốt.
Tiểu
học là 1 giai đoạn rất quan trọng để học tiếng Anh. Đó là bởi vì đây
được coi là giai đoạn đầu tiên bé tiếp cận với 1 ngôn ngữ mới (thông
thường các trường bắt đầu dạy tiếng Anh cho bé từ lớp 3). Với các mẹ cho
con đi học tiếng Anh từ những năm 3-4 tuổi thì rất tốt rồi nhưng với
các mẹ ko có thời gian và điều kiện cho bé học tiếng Anh từ khi còn học
mẫu giáo thì việc các bé học tiểu học mới bắt đầu học tiếng Anh phải
thực sự được quan tâm.
Một số ý kiến cứ nói là trẻ con nhỏ biết gì mà
học, tiếng Việt còn chưa sõi... Các bố mẹ có biết là hiện tại, ở đâu
tôi không nhớ, hôm nọ đọc trên CNN hay gì đó, có trường dạy ngoại ngữ
cho trẻ 6 tháng tuổi không, và waiting list thì thôi rồi, cung không đủ
cầu. Đơn giản bố mẹ cứ đặt con mình vào địa vị một đứa con lai, nó phát
triển 2 ngôn ngữ cùng một lúc và đồng đều như nhau (với một điều kiện,
sẽ giải thích sau), vì nó tiếp xúc với hai ngôn ngữ từ khi nó mới sinh
ra. Đối với trẻ nhỏ thì Tiếng Việt cũng là ngoại ngữ khi chúng nó còn
nhỏ, đúng không? Vì thế học ngoại ngữ càng sớm thì khả năng phát triển
ngôn ngữ như tiếng mẹ đẻ lại càng cao. Bên cạnh đó, việc học ngoại ngữ
sớm không chỉ giới hạn ở việc nó giỏi cái ngoại ngữ đó, mà còn làm cho
trẻ thông minh, phát triển hơn vì đối với trẻ nhỏ, phát triển ngôn ngữ
là quan trọng, và ngôn ngữ phát triển làm trẻ nhỏ sẽ khá hơn trong tất
cả mọi lĩnh vực khác.
2. Phân biệt rạch ròi hai ngôn ngữ:
Lại
nói về con lai, đúng là có những đứa nói hai thứ tiếng rạch ròi, không
lẫn lộn, và tốt như nhau, còn có những đứa lại bị loạn ngôn ngữ. Một vấn
đề rất đơn giản thôi: Bố mẹ nói lẫn lộn. Nếu bố là người Anh chỉ nói
tiếng Anh với con và nếu mẹ người Việt chỉ nói tiếng Việt không thì đứa
bé sẽ phát triển được hai ngôn ngữ song song như thế, ngược lại nếu cả
bố lẫn mẹ dùng cả hai thứ tiếng lẫn lộn ngay từ khi con còn bé thì hậu
quả loạn ngôn ngữ là vô cùng cao, vì khi đó não bộ đứa trẻ không phân
biệt được hai ngôn ngữ khác nhau, và nó mất đi khả năng phản xạ cần
thiết nhất khi con người cần giao tiếp với nhau: nếu đứa trẻ biết mẹ nó
chỉ hiểu tiếng Việt, nó sẽ phải tập nói tiếng Việt để mẹ nó hiểu nó,
tương tự với bố...Vì vậy, thực sự nếu không đủ điều kiện để phát triển
song song hai ngôn ngữ từ khi còn rất là nhỏ (ví dụ bố mẹ không có khả
năng nói tiếng Anh, hay không có khả năng thuê một cô bảo mẫu nói tiếng
Anh từ khi con còn rất bé, hay môi trường không cho phép - nếu con bạn
là người Việt và bạn đang ở nước ngoài chẳng hạn, thì đó là môi trường
lý tưởng để phát triển hai ngôn ngữ song song) hãy đợi con đến 3-4 tuổi
và bắt đầu, thì chúng nó sẽ biết được đấy là ngôn ngữ thứ 2 vì tiếng
Việt đã khá là phát triển.
3. Học ngôn ngữ như là công cụ giao tiếp và nhận thức cái nội dung cần truyền tải.
Ví
dụ khi bạn nói với con apple có nghĩa là quả táo thì bạn đang cho con
học ngoại ngữ như là học ngoại ngữ thực sự, nhưng khi bạn cầm quả táo và
nói: apple, tưởng đơn giản nhưng mà là khác hoàn toàn: con bạn sẽ link
thẳng cái object đấy với cái từ đấy, và khi nó nhìn quả táo nó sẽ bật ra
được apple, tạo điều kiện sau này khi cần dùng ngôn ngữ nào thì nó phải
NGHĨ bằng ngôn ngữ đó, mà điều này quan trọng vô cùng. Cụ thể: nếu nó
cần nói nó muốn quả táo nó sẽ bật ra luôn I want that apple, chứ không
phải nó sẽ nghĩ là: mình muốn quả táo đó, phải nói là Tôi muốn quả táo
đó, tức là I want that apple và sau đó thì mới nói ra. Lúc chúng tôi
sang Nga thì đã học một năm dự bị ở nhà, và các nước khác thì họ không
học ở nhà trước như VN, sang đến bên Nga họ chẳng có một tý vốn nào,
nhưng mà họ học nhanh hơn và khả năng bật cao hơn rất nhiều, đơn giản
như tôi đã giải thích ở trên, họ link thẳng mọi thứ đến ngôn ngữ, không
phải qua bất cứ một cái cầu nối nào.
4. Học ngoại ngữ phải kiên trì:
Một
số bố mẹ cho con đi học thì rất sốt ruột muốn biết kết quả ngay, phải
biết con biết từ này và nói được câu này. Vô hình chung là đầy đọa mình
và con mình đấy, vì hầu hết không có super kid, tất cả theo một quỹ đạo
rất bình thường: mưa lâu thấm dần, và nó chỉ nói khi nó thấy cần thiết,
hay khi nó thích...Mỗi đứa trẻ phát triển rất riêng mà, có đứa mới đi
học đã thao thao, có đứa chẳng nói gì. Nhưng bạn yên tâm, nếu vứt nó vào
môi trường phải sử dụng tiếng Anh, nó sẽ bật ra. Con tôi sang Úc 3
tháng chẳng thốt lên một từ nào, mẹ cũng kệ, chỉ cho nó xem đĩa tiếng
Anh, nói tiếng Anh với nó, giải thích bằng tiếng Anh, hiểu đến đâu thì
hiểu, đến lớp thì 1 tuần đầu người ta cho phiên dịch đến, được một tuần
mẹ cháu yêu cầu thôi mặc dù chính phủ trả tiền, và nó tự xoay xở. Cho
đến một hôm dẫn nó đến nhà bạn chơi thì thấy nó tuôn ra cả tràng, accent
đặc Úc. Bất ngờ quá, và từ đó thì nó còn yêu cầu mẹ là không dùng tiếng
Việt với nó, hậu quả là khi về nhà phải mất 2 tháng mới nói lại được
tiếng Việt. Vì thế, bố mẹ đừng có sốt ruột, lúc nào nó bật ra thì nó sẽ
bật ra, còn không, nó vẫn đâu đó trong đầu chúng nó đấy.
5. Học dưới nhiều hình thức:
Cứ
tưởng tượng con bạn ở nước ngoài, nó sẽ giao tiếp với người nước ngoài,
nó sẽ xem TV nước ngoài, nghe nhạc nước ngoài...Vậy nên hãy cố tạo cho
con bạn một môi trường ngôn ngữ như thế: Xem TV bằng tiếng Anh (đĩa,
cable TV), nghe nhạc tiếng Anh, kể cả nhạc người lớn, giao tiếp với
người nước ngoài (đi học, đi giao lưu). Mà cũng đừng bắt con chỉ xem mấy
cái đĩa học Tiếng Anh, nhanh chán lắm, cho chúng nó xem phim bằng tiếng
Anh là ổn nhất. Một công đôi việc đấy: Vì những lí do sau:
+ Khi
xem phim, trẻ phải suy nghĩ và đoán khi chúng nó không hiểu, làm giảm
tác hại của TV là hạn chế sức suy nghĩ của con người.
+ Học tiếng
Anh qua nội dung (content-based) mà lại hấp dẫn. Nếu con bạn không
thích xem, hãy khuyến khích chúng nó bằng cách ngồi cạnh và sau đó thì
kể thêm về các nhân vật đó, và để cái interest của chúng nó luôn luôn
nóng hổi, hãy chọn các phim có nhiều series, kiểu như pooh hay barbie,
hay strawberry shortcake, hay totally spices đang chiếu trên disney
channel, nhân vật thân thuộc nhưng sự kiện lại luôn luôn mới.
+
Máy tính và internet cũng là một nguồn học tiếng Anh tốt, các trò chơi
bằng tiếng Anh cũng tốt vì chúng nó phải nghe và làm theo instructions ở
đó, và điều căn bản là chúng nó thích. Vấn đề hạn chế thế nào thì các
bố mẹ biết rồi.
6. Điều không nên làm:
Đừng bao giờ
hỏi con quả táo bằng tiếng Anh là gì con nhỉ nhé. Điều tối kỵ đấy. Thay
vào đấy, cầm quả táo lên và hỏi: What is this?
Việc giao tiếp giữa các trẻ tại lớp học sẽ kích thích bé học tiếng Anh tốt hơn
Hãy từng bước giúp bé làm quen với tiếng Anh qua những bài hát và câu chuyện nhẹ nhàng
Những chương trình tiếng Anh nước ngoài/ những bộ phim hoạt hình có phụ đề cũng giúp bé tăng hứng thú với tiếng Anh
(chương trình Word World trên Playhouse Disney)
English
Corner - Góc học tiếng Anh sinh động qua những bài hát và câu chuyện
thú vị do trang web Sóc Nhí của Việt Nam phát triển.
Địa chỉ: http://www.socnhi.com/englishcorner/ Nguồn: sưu tầm
|